Uzay kafes sistemleri birbirine düğüm kenarlarından bağlanmış olan bir düzendir. Uzay kafes sisteminde çubuklar üzerine etkimekte olan dıştan gelen yükleri doğrultu içinde ileten ve boşluğun organize edilmesi ilkesi kapsamına göre meydana gelen bir sistemdir. Uzay kafes sistemleri genellikle sanayi alanında, spor merkezlerinde ve fuar merkezlerinde kullanılmaktadır.
UZAY KAFES SİSTEMLERİ NEDİR?
Uzay kafes sistemlerinin günümüze kadar gelmesindeki önemli noktalardan biri deniz kabuklusunun geometrik olan bir yapısına olan hayranlık duyulmasıdır. İlk uzay kafes sistemi, Dr. Max Mengeringhausen geliştirmiştir. Kullanılmaya başlaması ise 1940 yıllarında görülmüştür. Dört yüze sahip olan uzay kafes sisteminde birim elemanı, altı çubuk noktaları yer almaktadır. Bu durum ise büyütmeye olanak sağlamaktadır. Başka bir taşıyıcı sistem ile karşılaştığınızda uzay kafes sistemi diğerlerine oranla daha hafif bir sisteme sahiptir. Peki, uzay kafes sistemleri nedir? İşte, uzay kafes sistemi faydaları ve bilinmeyenleri…
UZAY KAFES SİSTEMLERİ FAYDALARI
Geniş açıklıkların geçilmesinde olanak sağladığından dolayı en iyi olan uzay kafes sistemi, kazanılması mümkün olan hacim ile tüketilecek olan malzemeler arasındaki oranla diğer malzemelerin oranına göre daha uygundur. Bir başka elemanın ağırlığı ve maliyeti ile ters orantıya sahiptir. Uzay kafes sistemi faydaları arasında en çok kullanılan ve belirgin olan özellik ise, montajı yapılmış olan bileşenlerin takıldığı yerden sökülerek farklı bir yere tekrar montaj yapılmasını sağlamasıdır.
Bu durum betonarme de görülmemektedir. Bu özellikler sayesinde iskele masrafı söz konusu olmamaktadır. Uzay kafes sistemi aynı zamanda hiperstatik bir sistem olarak da bilinmektedir. Bu sistem diğer sistemlere göre daha hafiftir. Ağırlık doğrusal orantı ile artış sağladığından dolayı da depremden oldukça az etkilenmektedir. Uzay kafes sistemlerinin üretimi fabrikalarda gerçekleşmektedir.
UZAY KAFES SİSTEMLERİN PROJELENDİRME ESASLARI
Uzay kafes sistemi çatının hesabında yükler düğüm noktasından aktarılmaktadır. Yalnızca eksenel yük alabilecek şekilde kesitler hazırlanmaktadır. Bundan dolayı da imalat ile montajın ardından da kaplama, aksesuar bağlantısı kelepçeler yardımı ile bağlanmaktadır.
Statik hesaplama söz konusu olduğunda projenin yapılacağı ülke ve bölgenin şart ve koşulları göz önünde bulundurulmalıdır. Standart seçiminde ise yaygın kullanılan bir standart seçilmelidir. Böylelikle standart bütünlüğü meydana gelecektir. Uzay kafes sistemi, elemanlara gelecek olan kuvvetleri taşıyabilecek nitelikte olmalıdır. Her bir elemana gelmiş olan basınç ve çekme yüklerinden en fazla olan seçilir.
Elemanın kapasitesi konik, cıvata çekme, kaynak, çekme taşıma, boru galvaniz deliğinin küçük olanı seçilir. Statik hesaplamalar yapılırken dış yüklerin toplamı ile mesnet reaksiyonların toplamı elde edilir. Statik hesaplamalarda sözleşme ve proje şartlarına bağlı olunur. Bunlar ise yük kriteri, servis yükleri, zati ağırlıklar, rüzgar yükleri, deprem yükleridir. Kaynağın kalınlığı ise borunun kalınlığından fazla olmamalıdır. Çünkü belirttiğimiz gibi sözleşmeye ve projeye bağlı kalınmalıdır. Bu sistemde kullanılan boru her zaman bütün şeklinde olmalıdır. Kısaca kaynakla yapılmamalıdır.
